EEG czyli elektroencefalografia jest jednym z podstawowych badań pozwalających ocenić czynności mózgu. Wykonanie badania EEG zaleca się w szczególnych przypadkach.
Wskazania do wykonania EEG
EEG głowy wykonuje się w bardzo specyficznych przypadkach. Przede wszystkim stosuje się je w diagnostyce epilepsji. Dzięki badaniu możliwe jest sprawdzenie, jakie formy leczenia będą najbardziej odpowiednie. Oprócz tego jest również niezwykle pomocne przy wskazaniach przyczyn zaburzeń snu (pozwala określić, w jakim rodzaju śpiączki jest chory). Niekiedy EEG przydaje się przy ocenie, w jakim stanie jest mózg po zatruciu środkami neurotoksycznymi. Lekarz prowadzący może zlecić EEG głowy po różnego rodzaju urazach. Wskazaniem do wykonania EEG są też zmiany, które mają podłoże w układzie nerwowym. Chodzi tu zwłaszcza o niewyjaśnione omdlenia, zasłabnięcia, utratę równowagi czy symptomy dotykające narządy zmysłów np. zaburzenia wzroku czy słuchu. Badanie EEG zlecane jest również przy częstych bólach głowy. Elektroencefalografia głowy pozwala również wykryć w niektórych przypadkach przyczyny jąkania się.
Przygotowanie do badania EEG
Badanie EEG nie wymaga od pacjenta szczególnych przygotowań. Warto jednak pamiętać, by 48 godzin przed planowaną wizytą odstawić wszystkie substancje, które w jakikolwiek sposób mogłyby wpływać na działanie mózgu. Chodzi tu głównie o leki oddziałujące na układ nerwowy, bo to one mogę w największym stopniu zaburzyć wynik EEG. Należy zrezygnować również z kawy i alkoholu.
W dniu badania trzeba przede wszystkim zjeść lekkostrawny posiłek. To o tyle istotne, że zmiany poziomu glukozy mogą wpłynąć na aktywność mózgu.
Ważne jest również to, aby dokładnie umyć włosy na skórze głowy i nie nakładać na nie żadnych produktów do stylizacji, ponieważ mogłyby one zaburzać przewodnictwo neuronów. Przebieg EEG głowy elektroencefalografia jest bezbolesna, więc nie należy się jej obawiać. Technik przeprowadzający badanie nałoży w odpowiednich miejscach na głowę żel, który pozwali na lepsze przekazywanie sygnału do elektrod. Następnie na głowę zakłada się czepek z elektrodami. Pacjent kładzie się. W pozycji leżącej spędzi kolejne kilkadziesiąt minut.
W czasie badania wykonuje się próby z zamykaniem i otwieraniem oczu, fotostymulacją i hiperwentylacją, ale przez większość czasu badany leży nieruchomo z zamkniętymi oczami.
Interpretacja wyników EEG – fale alfa, beta, theta, gamma
Interpretując wyniki EEG, analizuje się amplitudę oraz częstotliwość fal mózgowych. Wyróżnia się kilka podstawowych fal, które naturalnie mogą pojawić się w zapisie EEG:
- Fale alfa (częstotliwość 8-13 Hz, amplituda 30-100 mcV/m) – rejestrowane, gdy badany odpoczywa z zamkniętymi oczami. W momencie pojawienia się bodźców wzrokowych ulegają one jednak wytłumieniu;
- Fale beta (częstotliwość 12-30 Hz, amplituda >30 mcV/m) – są charakterystyczne dla stanu skupionej uwagi;
- Fale gamma (częstotliwość 25-100 Hz) – pojawiają się przy percepcji bodźców zmysłowych oraz przy zapamiętywaniu.
- Fale delta (częstotliwość 1-3 Hz) – są związane ze snem;
- fale theta (częstotliwość 3,5-8 Hz) – związanie z hipnozą, ale również procesami pamięciowymi. Rejestrują wszelkiego rodzaju zaburzenia emocjonalne.
Przy niefizjologicznej czynności mózgu zostaje zaburzona amplituda i/lub częstotliwość fal mózgowych, co widać na zapisie EEG. W prawidłowym wyniku elektroencefalografii pojawiają się fale alfa przy płatach: ciemieniowym oraz potylicznym, a także fale beta obecne przy przednich płatach. W nielicznych wypadkach mogą występować także fale theta. Nieprawidłowy wynik EEG zakłada pojawienie się fal patologicznych (w tym także tetha), które nie powinny pojawić się w danym momencie. Badań nie można jednak interpretować samemu, ponieważ nie wszystkie anomalie wskazują na zaburzenia.
Badanie EEG u dzieci – czy można je wykonywać?
EEG głowy można wykonywać również dzieciom. W niektórych wypadkach zleca się przeprowadzenie badania niemowlakom. W tym wypadku podczas pomiarów na sali może znajdować się rodzic, który przytuli leżącego na łóżku maluszka. Jeśli dziecko ma problem z wytrzymaniem przez dłuższy czas w jednej pozycji, opiekunowie powinni zgłosić ten problem przed badaniem.
Zalety i wady EEG
EEG jest powszechnie używanym i stosunkowo nieinwazyjnym narzędziem diagnostycznym i badawczym, które posiada między innymi następujące zalety:
Zalety badawcze
EEG zapewnia bardzo wysoką rozdzielczość czasową.
EEG jest jedną z niewielu technik, które pozwalają na nieinwazyjne badanie funkcjonowania mózgu z tak dużą dokładnością.
Systemy EEG mogą być na tyle małe i przenośne, że nie będą tak wrażliwe na ruchy badanego, jak inne nieinwazyjne techniki neuroobrazowania (wyjątkiem jest fNIRS, które również pozwala na prowadzenie badań w naturalnym środowisku). Istnieją też sposoby eliminowania artefaktów związanych z ruchem w danych z EEG.
Nieinwazyjne technologie do badania aktywności ludzkiego mózgu wymagają, aby badany ruszał się jak najmniej, ponieważ ruch obniża jakość sygnału. Istnieją jednak metody pomiaru EEG, które pozwalają na dokonanie dobrej jakości pomiaru nawet, gdy badany porusza się na zewnątrz.
EEG nie wywołuje klaustrofobii tak, jak MRI czy PET.
EEG można wykorzystać w badaniach interfejsu mózg-komputer.
EEG jest najczęściej używaną nieinwazyjną metodą ze względu na niski koszt, pośredni pomiar aktywności mózgu i możliwość przenoszenia sprzętu.
Zalety praktyczne
EEG jest tanim narzędziem do mierzenia aktywności mózgu.
EEG pracuje cicho, więc pozwala na badanie reakcji na bodźce dźwiękowe.
Nowe urządzenia EEG pozwalają umieścić elektrody na czubku głowy, przy uchu lub wewnątrz ucha. Badacze mogą dzięki temu badać reakcje badanych na dźwięki również w ich naturalnym otoczeniu, poza laboratorium.
EEG w odróżnieniu od innych urządzeń, jest przenośne.
Z pomocą EEG można dokonywać badań poza laboratorium, nawet z pomocą takich urządzeń jak opaski na dłoń lub smartwatche. Dzięki większej mocy procesorów w telefonach komórkowych, można też prowadzić badania z ich pomocą.
BADANIE EEG MOŻESZ WYKONAĆ W PROF-MEDICO
Zapraszamy serdecznie !!!