20 października obchodzony jest Światowy Dzień Osteoporozy
20 października to Światowy Dzień Osteoporozy obchodzony obchodzony na całym swiecie. Został ustanowiony przez Międzynarodową Fundację Osteoporozy (IOF) w celu zwiększenia świadomości na temat tej choroby, jej profilaktyki, diagnostyki i leczenia.
Celem tego dnia jest edukacja społeczeństwa na temat ryzyka związanego z osteoporozą, promowanie zdrowych nawyków, takich jak odpowiednia dieta bogata w wapń i witaminę D oraz regularna aktywność fizyczna, które pomagają w utrzymaniu zdrowych kości.
Tego dnia organizowane są różne kampanie informacyjne, konferencje i wydarzenia mające na celu zwrócenie uwagi na problem osteoporozy, szczególnie w kontekście starzejącego się społeczeństwa, oraz wsparcie dla osób już dotkniętych chorobą.
Warto wiedzieć!!!
Aby zmniejszyć ryzyko osteoporozy, warto wprowadzić odpowiednie nawyki, które wspierają zdrowie kości. Oto kilka kluczowych kroków, które mogą pomóc w profilaktyce tej choroby:
1. Dieta bogata w wapń i witaminę D
- Wapń jest kluczowy dla budowy mocnych kości. Powinno się spożywać produkty takie jak:
- Mleko i przetwory mleczne (jogurt, ser)
- Zielone warzywa liściaste (jarmuż, brokuły)
- Orzechy, zwłaszcza migdały
- Ryby (zwłaszcza te jedzone z ośćmi, np. sardynki)
- Produkty wzbogacane wapniem, np. soki owocowe, tofu
- Witamina D wspomaga wchłanianie wapnia w organizmie. Jej naturalnym źródłem jest:
- Ekspozycja na słońce (około 15 minut dziennie na świeżym powietrzu bez ochrony przeciwsłonecznej)
- Tłuste ryby (łosoś, makrela, tuńczyk)
- Jaja, wątróbka
- Suplementy diety (zwłaszcza w miesiącach zimowych lub przy niedoborach)
2. Regularna aktywność fizyczna
- Ćwiczenia obciążeniowe, które wzmacniają kości, takie jak:
- Chodzenie, bieganie
- Ćwiczenia siłowe, np. podnoszenie ciężarów
- Joga i pilates (które pomagają także w utrzymaniu równowagi, zapobiegając upadkom)
- Pływanie (choć nie obciąża kości, to wzmacnia mięśnie wspierające układ kostny)
3. Unikanie używek
- Palenie papierosów – palenie zwiększa ryzyko osteoporozy, ponieważ negatywnie wpływa na kości i krążenie.
- Alkohol – nadmierne spożycie alkoholu może osłabiać kości i zwiększać ryzyko upadków i złamań.
4. Utrzymanie zdrowej masy ciała
- Zarówno niedowaga, jak i nadwaga mogą zwiększać ryzyko osteoporozy. Osoby z niedowagą często mają słabsze kości, a nadwaga zwiększa obciążenie kości, co prowadzi do urazów.
5. Kontrola hormonalna
- Estrogeny u kobiet chronią kości. Po menopauzie poziom estrogenów spada, co zwiększa ryzyko osteoporozy. Warto rozważyć z lekarzem możliwość hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) po menopauzie, o ile jest to bezpieczne.
- U mężczyzn testosteron również odgrywa rolę w zdrowiu kości, dlatego warto dbać o jego odpowiedni poziom.
6. Regularne badania kontrolne
- Densytometria kości (badanie gęstości mineralnej kości) może wcześnie wykryć zmniejszoną masę kostną i pozwolić na wdrożenie odpowiednich działań profilaktycznych lub leczenia.
- Badania krwi – sprawdzanie poziomu witaminy D, wapnia oraz hormonów może pomóc w identyfikacji ryzyka.
7. Unikanie leków osłabiających kości
- Niektóre leki, takie jak kortykosteroidy (stosowane w leczeniu stanów zapalnych), mogą prowadzić do utraty masy kostnej. Warto omówić z lekarzem alternatywy lub środki zaradcze, jeśli konieczne jest długotrwałe stosowanie takich leków.
8. Zapobieganie upadkom
- Utrata gęstości kości zwiększa ryzyko złamań, dlatego warto dbać o równowagę i unikać sytuacji prowadzących do upadków, zwłaszcza w starszym wieku. Regularne ćwiczenia poprawiające koordynację i równowagę (np. tai chi) mogą pomóc w profilaktyce.
Wdrażanie tych działań na wczesnym etapie życia pomaga zbudować i utrzymać mocne kości, co znacznie zmniejsza ryzyko rozwoju osteoporozy w starszym wieku.